Ποίηση Ανδρέα Πετρίδη- bilingual

Α. ΠΟΙΗΣΗ POETRY

( « τρεις νύξεις για τη ζωή » ΙΙΙ, ) ( three hints about life , III )
ΔΩΡΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ , 1989 “ DORIC LINE , 1989 ”

Φυσάει ένας αγέρας                                                 A strong wind blows
στην αυλή απόψε                                                     out in the yard tonight
πεισματικά την πόρτα σειώντας,                      obstinately shaking the door,
αποτραβιέται και πάλι ορμά                                withdrawing and rushing again
φοβερίζοντας στον γυάλινο φεγγίτη             terrorizing through the glass skylight
αναλαμπές από χλωμό λυχνάρι…                     the flicker of a pale lamp…

Νύχτα βαθειά – κανένας                                        Deep night – at lonely homes
δεν ανοίγει στ’ ακρινά σπίτια,                            no one dares open up,
δεν ξέρεις τί φέρνει τέτοια ώρα                          you never know what such an hour may bring
δίχως ξύλα στη φωτιά                                            without any wood in the fire
χωρίς ένα σκύλλο                                                     without a dog
να τρέξει να ψάξει.                                                   to run and seek out.

Ας μείνει τραβηγμένος λοιπόν ο σύρτης      Let, therefore, the bolt remain drawn
ως αύριο που θα χαράξει η μέρα.                       until tomorrow, until daybreak.
Εκεί τουλάχιστον μέσα στο φως                       Then at least in full light
στο βέβαιο περίγραμμα των πραγμάτων,     in the certain outline of things,
άς έλθει οποιοσδήποτε                                          let whoever wishes to come
κι ό,τι θέλει άς ζητήσει –                                         and whatever he may demand –

όχι εν λευκώ,                                                               not as a carte blanch,
μα εκεί μπροστά στα μάτια                                   but there, under the eyes
των ανθισμένων μυγδαλιών,                              of the almond trees in bloom,
που μόνο αν είναι δίκαιο                                       who will finally consent
θα συγκατανεύσουν.                                              only if it is fair.

 

ΜΑΥΡΟ ΠΟΥΛΙ ( Αργοί Σταλακτίτες, ) –  BLACK BIRD (“slow stalactites” )

Το μαύρο που πια μάθαμε πουλί                     The black bird, which we have finally come to know
που είδαμε τόσες φορές να διασχίζει            having seen it cross so often
το διάστημα των ημερών μας,                          the expanse of our days,
κράτα το ζωή λιγάκι                                               hold it, life, closed in cage
κλεισμένο στο κλουβί.                                         for a while.

Να τρέξουμε να τραγουδήσουμε                             So that we can run and sing
μακάριοι μέσα στην αχλύ της άγνοιας,                blissful in the mist of ignorance,
κάτω από δέντρα να ξαπλώσουμε                          that we can lie under the trees
χωρίς την έγνοια της βαρειάς σκιάς του…          unconcerned about his heavy shadow…
Γιατί συνέχεια μάς ξαφνιάζει. Έρχεται                 Because it always startles us. It comes
μέσα στην κάψα του καλοκαιριού                           in the summer’s scorching heat,
ανέμελοι σαν σκύβουμε πάνω απ’την πηγή,      while we lean over the fountainhead without a care
ή μέσα στ’ όνειρο τις νύχτες του χειμώνα           or in a dream during winternights
τρυπώνει πάλι και μας βρίσκει                                  again it burrows and find us
τάχα γαλήνιους τάχα δυνατούς –                           supposedly serene, supposedly strong-

κι ας μας περνά ένα ρίγος στο πλατάγισμά του.      even if we shudder at its flapping.

Το ξέρουμε ζωή, μ’ αυτό                                                       We know, oh life, that
το μαύρο πουλί πρέπει                                                         we have to deal with
να τα βγάλουμε πέρα,                                                            this bird in black colour,
με ό,τι μπορεί να βοηθήσει –                                              with anything that may help us –
αστεία κάνοντας για σιγουριά,                                         making jokes to win more certainty,
δέντρα φυτεύοντας όπου λάχει,                                      planting trees where we may,
μάρμαρα ψάχνοντας μέσα στη γη                                   looking for marble-figures in the ground
και το χαρτί γεμίζοντας με μανία.                                    and frenziedly filling up sheets of paper.

 

Άλγος Εσπέρας ( ΝΟΣΤΟΥ ΚΑΙ ΦΥΓΗΣ,      –      A sunset-affliction
2001

Πάνω σε πέτρα κάθησες                                                 You sat on a rock to take a breath,
να πάρεις ανάσα καθώς είπες.                                     as you said.
Ω, τι παράξενη ψυχή,                                                      Oh, what a strange soul,
δεν πρόλαβε στον ίσκιο                                                 the head barely had time to lean
το κεφάλι να γείρει                                                            into the shade
και το βλέμμα πώς αλλάζει τα χρώματα                  and the gaze-how it changes its hues
μές στην αδύνατη στιγμή !                                           at the moment of weakness !

Τώρα μια διάθεση αόριστη                                             Now a vague mood
τον πρότερο μόχθο αραιώνει,                                      dissolves all earlier toil,
του ύπνου στρώνει την κλίνη                                      makes the bed of sleep
το πέλμα του πονεί.                                                          and his footsole is in pain.

Μ’αυτός είναι ο δρόμος του. Δεν θλίβεται            But this is his route. He is not sad
στα ενδιάμεσα κάποτε                                                    when sometimes
η έφεσή του σαν λυγίζει,                                               his plea gets bending,
μια παύση άς είναι ένα ξεδίψασμα                            let it be a pause, a thirst quenching
ως το πρωϊ.                                                                          until the dawn break.

Άς χαίρει λοιπόν κι άς ονειρεύεται                           Let him enjoy therefore and dream
των αχναριών τη συνέχεια,                                         the continuation of his steps,
σε ό,τι κι αν τύχει, σε ό,τι συμβεί.                             whatever may bafall him, what ever may happen.
Τ’ αγριόχορτα κοίτα- προς το μέρος του,             Look now at the weeds, on his side,
δεμένα σ’ ανένδοτες ρίζες                                            tied to unyielding roots,
γέρνουν το σώμα με κάποιο φθόνο                          how they bend the body
σε μάταιη κίνηση φυγής.                                              in a futile attempt to flee.

 

ΣΧΟΛΙΑ ( «Αργοί Σταλακτίτες» 1991 ) –  COMMENTS ( “slow stalactites” )

Α.

Κωφεύεις                                                               You play deaf
στη φωνή της μοίρας                                       to the voice of destiny
όσο τ’ αντέχεις                                                    as long as you can bear to
σιγά-σιγά,                                                              bit by bit,

και μια μέρα                                                           and one day
ούτε που ξέρεις                                                    you don’t even know
ποιο δρόμο να πάρεις                                       which road to take
κι εύκολα ξεχνάς –                                              and easily you forget-

πού είναι η πλώρη                                              where the prow is
πού είναι η πρύμνη,                                           and where the stern,
σ’ ένα νησί με πολλά ακρωτήρια                  on an island with many capes
πολλούς δείχτες στη θάλασσα.                    many indicators in the sea.

 

B.
Κι αν κάπως συχνότερα μιλάμε                    And if we speak a little too much
για τον Πενταδάκτυλο                                     about the five-fingered mountain
είναι γιατί                                                                that is because
μοιάζει χτυπημένο πουλί                                 it resembles a wounded bird
με δυο φτερούγες                                                with its two wings
καρφωμένες στο χώμα.                                     nailed to the ground.

Θά’ ταν πιστεύω ένας αετός περήφανος     I believe it would be a proud eagle
με καταγωγή ίσως                                                  perhabs a descendant
τον βράχο με την αιμάτινη μνήμη                  of the rock with the bloody memory
μέρη Καυκάσου –                                                    parts of Caucasus-
ένας αετός μάρτυρας                                            an eagle that witnessed
της σταύρωσης και της οδύνης,                     the crucifixion and the agony,

που πέταξε μακρυά χαμηλώνοντας              that flew finally far away descending
για να κτίσει τελικά τη φωλιά του                  to build its nest
σ’ ένα νησί-χλωρό κλαρί                                    on an island-a green branch
αντίξοης μοίρας.                                                    with an unfavorable fate.

 

Ο ποιητής Ανδρέας Παστελλάς – από Ανδρέα Πετρίδη

( απόσπασμα )

Το δεύτερο και τελευταίο ποιητικό βιβλίο του Ανδρέα  Παστελλά κυκλοφόρησε με τον τίτλο Μεταθανατίως αποσχηματισθείς,το 1995. Θα αναφερθώ κάπως αναλυτικότερα στα επιμέρους ποιήματα, αφού πρόκειται για συλλογή για την οποία δεν μπορεί κάποιος να μιλήσει ομοιόμορφα και ισοπεδωτικά. Τα πρώτα τρία ποιήματα είναι εξαίρετες λυρικο-δραματικές συνθέσεις, με στέρεη δομή και ισορροπημένη ανάπτυξη. Η γνήσια κατασταλαγμένη συγκίνηση ρίχνει επάνω στις λέξεις και εικόνες ένα τραγικό φως, που οδηγεί τον αναγνώστη με δέος και συγκλονισμό στην ψυχική κάθαρση. «Ο Φρύνιχος στην Αθήνα το καλοκαίρι του 1974» είναι ποίημα λιτού και υποβλητικού λόγου, με θαυμάσια κορυφούμενη ανέλιξη του βασικού αφηγηματικού μύθου. Που στην πραγματικότητα είναι οτιδήποτε άλλο παρά μύθος, αφού αγγίζει άμεσα τη φριχτή σύγχρονη άλωση της πατρίδας μας, κάτω από τα απαθή βλέμματα δικών και ξένων. Η τραγική εδώ persona, που συμβολίζει και το δράμα της Κύπρου, προδομένη κι εγκαταλελειμμένη από άφρονες ηγέτες του μητροπολιτικού Ελληνισμού, εμφανίζεται στο κέντρο της Αθήνας ως φιγούρα εκτός τόπου και χρόνου, γι’ αυτό και βαθιά τραγική. Ας διαβάσουμε το ποίημα ολόκληρο:

Ο Φρύνιχος στην Αθήνα το καλοκαίρι του 1974
«ες δάκρυε έπεσε
το θέητρον»(Ηρόδ.)

Καθώς βγήκε στο φως από τον Υπόγειο της Ομόνοιας
σαν από σκοτεινή καταπακτή
από ξεχασμένη γαλαρία ορυχείου
με χιλιάδες αμίλητους νεκρούς συντρόφους
να ταξιδεύουν μαζί του,
δεν είχε στο κεφάλι του στεφάνι
καμωμένο από λίγα χορτάρια
πού ‘χαν μείνει στην έρημη γη.
Με τσουρουφλισμένα βλέφαρα
μάτια θολά και κόκκινα απ’ τους καπνούς
τη στάχτη στα μαλλιά
απ’ τα καμένα δέντρα
πυρπολημένης γειτονιάς πατρίδας μακρυνής,
χωρίς ακοή απ’ τις στριγγιές φωνές
σφαγμένων αγρινών,
με χέρια απλωμένα
αόμματος επαίτης
γωνία Σταδίου και Αιόλου
στάθηκε
μπροστά στην υποχθόνια βοή που ερχόταν
κατηφορίζοντας
σαν από άλλο κόσμο χαρισάμενο στο πεζοδρόμιο.

– Έλληνες αδελφοί…
η φωνή χάθηκε στο βάθος ξεραμένου πηγαδιού.

Κάποιος περνώντας δίπλα
του ‘χωσε βιαστικά στη χούφτα
ένα τάλληρο.
Το δεύτερο εκλεκτό ποίημα της συλλογής έχει τον τίτλο «Του Χρυσοσώτηρου». Αναφέρεται στον αγνοούμενο σύζυγο γυναίκας που οπτασιάζεται κάποτε τον άντρα της να ’ρχεται όπως σε όνειρο τα βράδια, αλλά και να χάνεται πάλι μέσα απ’ τα χέρια της ως την επόμενη φορά. Τη νύχτα όμως της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, στις 6 Αυ-γούστου δηλαδή, σύμφωνα με την παράδοση ανοίγουν τα επουράνια. Κι οι αγνοί στη ψυχή, σαν ξαγρυπνήσουν, θα δουν στον ουρανό «το χρυσό πλατάνι», που θα πραγ-ματοποιήσει την όποια ευχή τους. Μια τέτοια ακριβώς νύχτα έκανε την ευχή της κι η ευσεβής σύζυγος, έτσι που ο άντρας της ως εκ θαύματος μέσα σε σύννεφο φωτός ήρθε κοντά της. Και τότε εκτυλίσσεται, με κορυφούμενη ψυχική ένταση και δραματικό ποιητικό λόγο, ένας διάλογος που μας μεταφέρει απευθείας στην καρδιά και το κλίμα της μπαλάντας «Του νεκρού αδελφού». Ώσπου το χάραμα με το πρώτο φως, η οπτασία διαλύεται κι ο αγνοούμενος Κωνσταντής γλιστρά και φεύγει με θαυμαστό τρόπο:

Ένα περήφανο άλογο μ’ άσπρα φτερά
κωπηλατώντας αργά στη μελανή άβυσσο
ανάλαφρα, είδε, να τον ανεβάζει στ’ αντικρυνό βουνό.

Κι από τότε
πάνω στην πιο ψηλή κορφή του Πενταδάκτυλου
μέσα στο πηχτό σκοτάδι
ανάβει κάθε βράδυ
ένα μικρό φως που ολοένα μεγαλώνει
και το βλέπουν μόνο όσοι δεν έχουν μάτια.

Δεν γράφονται καθημερινά τέτοιοι στίχοι, με τόση ενοραματική δύναμη και βάθος.

Έρχομαι τώρα στην τρίτη αξιόλογη σύνθεση του Ανδρέα Παστελλά, που τιτλοφορείται «Τυρταίου λόγος επιμνημόσυνος». Αφιερώνεται στους Ελλαδίτες νέους που πότισαν με το αίμα τους το δέντρο της Κυπριακής ελευθερίας, με ιδιαίτερη μνεία στους καταδρομείς που έχασαν άδικα τη ζωή τους με τον γνωστό τρόπο πάνω απ’ το αεροδρόμιο της Λευκωσίας. Με προμετωπίδα τον γνωστό στίχο του Καβάφη «Άμωμοι σεις, αν έπταισαν ο Δίαιος κι ο Κριτόλαος», ο ποιητής εξαγνίζει, από αυτονόητο καθήκον, τους αθώους και ηρωικούς τούτους νέους από οιονδήποτε περιττό συνειρμό με τα αμαρτήματα και ελλείμματα των ταγών της εποχής εκείνης. Το ποίημα ξετυλίγεται με δραματικά κλιμακούμενη εικονοποιία, δίνοντας στον αναγνώστη την αίσθηση μιας επιμνημόσυνης τελετουργίας. Η πράσινη χλόη που αγκαλιάζει τα καψαλισμένα κορμιά τους επιτείνει τον αποχωρισμό από τη ζωή σεμνά και χωρίς συναισθηματική διάχυση, παρόμοια όπως συμβαίνει σε ανάλογες περιπτώσεις στο δημοτικό τραγούδι. Ας δούμε ένα απόσπασμα:

Δεν θα ξαναδούν ποτέ πια
τη χλόη ν’ ανηφορίζει στις πλαγιές
που σβήνεται χλωμή
προτού προλάβει να ντυθεί
το χρώμα του πράσινου.
Ξεσκλίδια τους παρασέρνει
ο άνεμος
κρεμασμένους σε πεθαμένα δέντρα
ψηλά στους βράχους της Γομαρίστρας
μπρούμυτα δαγκώνοντας
το χώμα της μάνας γης…

 

 

Ο Γιώργος Φράγκος για την Ποίηση Ανδρέα Πετρίδη.

Ανδρέας Πετρίδης: «Εντόπιο ρίγος»,  έκδοση, 2013-
Ποίηση από αυθεντικά παραδοσιακά υλικά – του Γ. Φράγκου

…Ο ποιητής ξαναζωντανεύει το κυπριακό τοπίο, χωρίς μεγαλόστομες πατριδολατρικές ρητορείες, αλλά με σεμνούς χαμηλότονους ήχους και εικόνες, νηφάλιες και απαλές, χωρίς φαντασμαγορικά εφέ επίπλαστης και κραυγαλέα επιδεικτικής νεωτερικότητας.

Ο Ανδρέας Πετρίδης φτιάχνει ποίηση από αγνά, αυθεντικά, παραδοσιακά υλικά. Τον εμπνέει το κυπριακό τοπίο, η χλωρίδα και η πανίδα της πατρίδας μας, η θάλασσα κι ο ουρανός της, τα ξεροτόπια της. Και σέβεται όλα τα υλικά του, τα περικλείει με περίσσια θαλπωρή κι αγάπη. Δεν τα μαγαρίζει νοθεύοντας ή εμβολιάζοντας τα με επισφαλείς πειραματισμούς εν είδει νεωτερικών προσεγγίσεων.

Στην υπό παρουσίαση συλλογή που φέρει τίτλο: «Εντόπιο ρίγος» και υπότιτλο: «Αναγραφή τελευταία» και κυκλοφόρησε το Μάρτιο του 2013 με ιδιωτική έκδοση, ο ποιητής ξαναζωντανεύει το κυπριακό τοπίο, χωρίς μεγαλόστομες πατριδολατρικές ρητορείες, αλλά με σεμνούς χαμηλότονους ήχους και εικόνες, νηφάλιες και απαλές, χωρίς φαντασμαγορικά εφέ επίπλαστης και κραυγαλέα επιδεικτικής νεωτερικότητας. Τόσο ο χώρος, όσο και το ύφος είναι συνειδητές επιλογές.  Ο Α.Π. μοιάζει να μην θέλγεται από αυτό που συνηθίσαμε ν’ αποκαλούμε αστική ποίηση. Επιλέγει τον καμβά της υπαίθρου για να εξωτερικεύσει συναισθήματα, προβληματισμούς, σκέψεις, έγνοιες αλλά και μνήμες, μνήμες που είναι λειτουργικά ζώσες.

Συχνά – πυκνά, ο ποιητής αρέσκεται να αξιοποιεί τη θρησκευτική, εκκλησιαστική σημειολογία και ορολογία, προκειμένου όμως ν’ αναφερθεί σε μια καταφανώς ευρύτερη θεματική με μια κατά βάση υπαρξιακή απόχρωση: «Ναοί αδειανοί, βουβά κωδωνοστάσια / αλλοτινής λατρείας / τώρα σημάδια / εμπύρετου μόνο περάσματος. / Οι προσευχές σου εσπερινά πουλιά / με κέρινα φτερά σωριάστηκαν / στο πρώτο άγγιγμα των ακτινών, / κι η βασιλεία των ουρανών / άδειος πια θρόνος…». (σελ. 23)

Σ’ ένα άλλο συναφές παράδειγμα – και χωρίς καμιά διάθεση ή πρόθεση θρησκευτικής νουθεσίας – ο ποιητής επιχειρεί ενδοσκοπικές βυθομετρήσεις, χρησιμοποιώντας ως εφαλτήριο ή βατήρα το τοπίο γύρω από τη Μονή Αγίου Νεοφύτου στην Πάφο, την εγκλείστρα του Αγίου κλπ, συνοψίζοντας: «μπορείς κι εσύ να λαξέψεις / την κρύπτη σου ή την πίστη σου / και να την δοξάσεις». (σελ.16)

Παρά το «υπαίθριο» εξωτερικό της περίβλημα, η ποίηση του Α.Π. είναι βαθιά ενδοσκοπική, είναι ποίηση εσωτερικού χώρου. Η ματιά του ποιητή είναι μονίμως στραμμένη προς τα μέσα: «Μοίρα μας να ταξιδεύουμε / σαν δέντρα με βαθιές ρίζες / σε υπόγεια νερά…». (σελ. 25) Στο ίδιο ποίημα, που φέρει τίτλο «Ταξίδι εντός μας», ο ποιητής ξεδιπλώνει διάφανα και πτυχές της ποιητικής του: «παρόμοια όπως / δέντρο φυτεύεις σαν κουραστείς / κι ο ποιητής ετοιμάζεται / για τον επόμενο στίχο». (σελ. 25)

Τον ποιητή απασχολεί έντονα εκείνο το μεταιχμιακό σημείο μεταξύ ζωής και θανάτου, μεταξύ χαράς και λύπης, φωτός και σκοταδιού. Και το προσεγγίζει με βαθύτατο λυρισμό και έντονη φιλοσοφική διάθεση: «… δεν θέλει πολύ να ξέρεις / κι απ’ τον ελάχιστο πηλό ακόμα / που σχηματίζει το δάκρυ στο χώμα, / για να προβάλουν σαν τ’ άστρα στον ουρανό / τ’ άνθη εκείνα τα χρυσά που ονόμασες / δάκρυα της Παναγίας…». (σελ. 27)

Η ποίηση του Α.Π., σχεδόν στο σύνολό της, έχει βαθύτατο υπαρξιακό υπογάστριο. Κι η μέγιστη αγωνία του ποιητή αφορά την έλευση του τέλους, σε συνάρτηση βεβαίως με τη φιλοσοφική κατηγορία του χρόνου, κυρίως του παρελθόντος. «Αργά – αργά περιστρέφεται / η σφαίρα της γης, / ίδια παιδικό παιγνίδι… / Κι άτακτα δεξιά ζερβά / μυρίζοντας το καθετί / ανήσυχα εντοπίζεις / τον χρόνο να τραβά τα λουριά / στα δάκτυλα ξάφνου να μετριούνται οι γύροι…». (σελ. 28)

Στην ποίηση του Α.Π. οι θεματικές της εξύμνησης της πατρίδας με τις θεματικές της αναζήτησης του θείου, της θεότητας ή θεϊκότητας δηλαδή, συχνά συμπλέκονται και εφάπτονται. Έξαλλου και στη μια και στην άλλη περίπτωση, ο καμβάς όπου στρώνει τα χρώματα του το πινέλο του ποιητή είναι το κυπριακό υπαίθριο τοπίο: «Στραγγίζεις τη λίγη υγρασία / από τον κόνιζο και τ’ άγριο θρουμπί / και ταπεινά δοξάζεις / μια στρογγυλή γούβα νερού – / του τόπου γνήσιο αγίασμα / και της Θεάς οπωσδήποτε / ιερά λουτρά». (σελ. 14)

Η ποίηση του Α.Π. είναι βεβαίως και βαθιά κυπροκεντρική. Το κυπριακό ηχόχρωμα υπάρχει παντού. Ενίοτε φυσικά προβάλλει και η κυπριακή προβληματική. Και κυρίως απασχολούν τον ποιητή τα αδιέξοδα μας: «Ούτε που ξέρεις / ποιο δρόμο να πάρεις, / κι εύκολα ξεχνάς / πού είναι η πλώρη / πού είναι η πρύμνη / σ’ ένα νησί με πολλά ακρωτήρια / πολλούς δείκτες στη θάλασσα». (σελ. 31)

Το κυπριακό τοπίο τον εμπνέει συνεχώς, πότε με ενδοσκοπική, πότε με λυρική ή φυσιολατρική διάθεση και πότε με προδιαγραφές αγνής φιλοπατρίας, αλλά μακριά από πομπώδεις εκφράσεις και ηχηρά λεκτικά σχήματα. Η φιλοπατρία του ποιητή εκδηλώνεται γήινα, χαμηλόφωνα και σεμνά: «Κι αν κάπως συχνότερα μιλάμε / για τον Πενταδάκτυλο / είναι γιατί / μοιάζει χτυπημένο πουλί / με δυο φτερούγες / καρφωμένες στο χώμα». (σελ. 32)

Ο ποιητής συνομιλεί και με το καράβι της Κερύνειας, από το ύψος του σήμερα και αναφερόμενος στο τώρα. Εκείνο που πρωτίστως τον ενδιαφέρει είναι οι ρίζες, οι ιστορικές καταβολές του τόπου του. Μιλά για «όψιμους λογχοφόρους», «που ψάχνουν ανήσυχα το ξύλο / για δικά τους σημάδια / και γράμματα βρίσκουνε μόνο / που δεν μπορούν να διαβάσουν / πάνω στ’ αγγεία». (σελ. 35).

Ο Α.Π. είναι γενικά ένας ολιγόγραφος ποιητής, που παιδεύει την δουλειά του, επεξεργαζόμενος τους στίχους του ξανά και ξανά. Κι αφήνει ένα ποίημα χρόνια και χρόνια στο συρτάρι του, να ωριμάσει και να δοκιμαστεί στο χρόνο. Έχω την άποψη πως το αισθητικό αποτέλεσμα, τουλάχιστον στα πλείστα από τα 28 ποιήματα της συλλογής, τον δικαιώνει.

Γιώργος Φράγκος

 

 

Ποίηση Ανδρέα Πετρίδη

« Τρεις νύξεις για τη ζωή »
Δωρική Γραμμή, 1989

Γ.

Φυσάει ένας αγέρας
στην αυλή απόψε
πεισματικά την πόρτα σειώντας,
αποτραβιέται και πάλι ορμά
φοβερίζοντας στον γυάλινο φεγγίτη
αναλαμπές από χλωμό λυχνάρι…
Νύχτα βαθιά – κανένας
δεν ανοίγει στ’ ακρινά σπίτια,
δεν ξέρεις τί φέρνει τέτοια ώρα
δίχως ξύλα στη φωτιά
χωρίς ένα σκύλλο
να τρέξει να ψάξει.

Ας μείνει τραβηγμένος λοιπόν ο σύρτης
ως αύριο που θα χαράξει η μέρα.
Εκεί τουλάχιστον μέσα στο φως
στο βέβαιο περίγραμμα των πραγμάτων,
άς έλθει οποιοσδήποτε
κι ό,τι θέλει άς ζητήσει –

όχι εν λευκώ,
μα εκεί μπροστά στα μάτια
των ανθισμένων μυγδαλιών,
που μόνο αν είναι δίκαιο
θα συγκατανεύσουν.

ΜΑΥΡΟ ΠΟΥΛΙ  ( Αργοί Σταλακτίτες, 1991)

Το μαύρο που πια μάθαμε πουλί
που είδαμε τόσες φορές να διασχίζει
το διάστημα των ημερών μας,
κράτα το ζωή λιγάκι
κλεισμένο στο κλουβί.

Να τρέξουμε να τραγουδήσουμε
μακάριοι μέσα στην αχλύ της άγνοιας,
κάτω από δέντρα να ξαπλώσουμε
χωρίς την έγνοια της βαρειάς σκιάς του…
Γιατί συνέχεια μάς ξαφνιάζει. Έρχεται
μέσα στην κάψα του καλοκαιριού
ανέμελοι σαν σκύβουμε πάνω απ’την πηγή,
ή μέσα στ’ όνειρο τις νύχτες του χειμώνα
τρυπώνει πάλι και μας βρίσκει
τάχα γαλήνιους τάχα δυνατούς –
κι ας μας περνά ένα ρίγος στο πλατάγισμά του.

Το ξέρουμε ζωή, μ’ αυτό
το μαύρο πουλί πρέπει
να τα βγάλουμε πέρα,
με ό,τι μπορεί να βοηθήσει –
αστεία κάνοντας για σιγουριά,
δέντρα φυτεύοντας όπου λάχει,
μάρμαρα ψάχνοντας μέσα στη γη
και το χαρτί γεμίζοντας με μανία.

 

Άλγος Εσπέρας   ( Νόστου και Φυγής, 2001)

Πάνω σε πέτρα κάθησες
να πάρεις ανάσα καθώς είπες.
Ω, τι παράξενη ψυχή,
δεν πρόλαβε στον ίσκιο
το κεφάλι να γείρει
και το βλέμμα πώς αλλάζει τα χρώματα
μές στην αδύνατη στιγμή !

Τώρα μια διάθεση αόριστη
τον πρότερο μόχθο αραιώνει,
του ύπνου στρώνει την κλίνη
το πέλμα του πονεί.

Μ’αυτός είναι ο δρόμος του. Δεν θλίβεται
στα ενδιάμεσα κάποτε
η έφεσή του σαν λυγίζει,
μια παύση άς είναι ένα ξεδίψασμα
ως το πρωϊ.

Άς χαίρει λοιπόν κι άς ονειρεύεται
των αχναριών τη συνέχεια,
σε ό,τι κι αν τύχει, σε ό,τι συμβεί.
Τ’ αγριόχορτα κοίτα- προς το μέρος του,
δεμένα σ’ ανένδοτες ρίζες
γέρνουν το σώμα με κάποιο φθόνο
σε μάταιη κίνηση φυγής.

 

ΣΧΟΛΙΑ ( «Αργοί Σταλακτίτες» 1991 )

Α.
Κωφεύεις
στη φωνή της μοίρας
όσο τ’ αντέχεις
σιγά-σιγά,

και μια μέρα
ούτε που ξέρεις
ποιο δρόμο να πάρεις
κι εύκολα ξεχνάς –

πού είναι η πλώρη
πού είναι η πρύμνη,
σ’ ένα νησί με πολλά ακρωτήρια
πολλούς δείχτες στη θάλασσα.

B.
Μ’ ανήσυχο του ματιού τον βολβό
λίγο πιο πάνω
απ’ το μοιρασμένο
μιας πόλης σχήμα,
στέκει του βουνού το σκοτεινό φρύδι.

Αποστρεφόμενο τον πέτρινο ύπνο του
και τ’ ανοιξιάτικο ξεδίπλωμα των πλαγιών του,
ποτέ-ποτέ δεν ένοιωσε
φτερούγα φόβου στο βλέμμα
μήτε ανάγκη κάποτε
το πενταδάκτυλο
χέρι να χαμηλώσει-

καθώς περνούν ξυστά λεπίδια
και του φουσκώνει
η φλέβα που έχει στο λαιμό,
σ’ ένα κατάμαυρο ουρανό
που λες θα ρίξει
στ’ άδικο χέρι τις βροντές του.

Γ.
Κι αν κάπως συχνότερα μιλάμε
για τον Πενταδάκτυλο
είναι γιατί
μοιάζει χτυπημένο πουλί
με δυο φτερούγες
καρφωμένες στο χώμα.

Θά’ ταν πιστεύω ένας αετός περήφανος
με καταγωγή ίσως
τον βράχο με την αιμάτινη μνήμη
μέρη Καυκάσου –
ένας αετός μάρτυρας
της σταύρωσης και της οδύνης,

που πέταξε μακρυά χαμηλώνοντας
για να κτίσει τελικά τη φωλιά του
σ’ ένα νησί-χλωρό κλαρί
αντίξοης μοίρας.

 

“Ο Πενταδάκτυλος” του ποιητή Ανδρέα πετρίδη

 

Κι αν κάπως συχνότερα μιλάμε
για τον Πενταδάκτυλο
είναι γιατί
μοιάζει χτυπημένο πουλί
με δυο φτερούγες
καρφωμένες στο χώμα.

Θά’ ταν πιστεύω ένας αετός περήφανος
με καταγωγή ίσως
τον βράχο με την αιμάτινη μνήμη
μέρη Καυκάσου –
ένας αετός μάρτυρας
της σταύρωσης και της οδύνης,

που πέταξε μακρυά χαμηλώνοντας
για να κτίσει τελικά τη φωλιά του
σ’ ένα νησί-χλωρό κλαρί
αντίξοης μοίρας.